De essentie van lijden.
Waarom voel ik me zo klote en wat kan ik eraan doen?
Wat is lijden?
Lijden is de ervaring die ontstaat doordat jouw persoonlijke ervaring van de realiteit niet matcht met jouw persoonlijke wens/behoefte/verlangen/verwachting van hoe de realiteit zou moeten zijn.
Een simpel voorbeeld van klein lijden: je loop buiten in de regen zonder plu of regenjas en je wilt dat het droog is zodat je niet nat wordt.
1)………………………………………………………………………………………………………2)
Als 1) je huidige ervaring is van de realiteit en 2) is je behoefte aan een andere realiteit, dan is de stippellijn de mismatch en dus jou mate van lijden.
Als dit verschil kleiner is ervaar je dus minder lijden, zoals hieronder.
1)……………2)
De intensiteit van jouw lijden wordt bepaald door de mate waarin je kunt verdragen dat er een verschil is tussen de realiteit en wat je wilt. Dit noem ik draagkracht.
Waarom lijden we?
Lijden ontstaat als gevolg van de combinatie van negatieve gedachten, emoties en fysieke sensaties (gevoelens). Oftewel: je denkt iets en je voelt iets.
In het voorbeeld van de regen:
Gedachte: “Hé shit het regent. Daar baal ik van zeg, nu word ik zeiknat. Ze hadden voorspeld dat het droog zou blijven, wat een knuppels zijn dat toch bij Buienradar!”
Emotie: irritatie, boosheid, frustratie, onmacht, etc.
Fysieke sensatie: spierspanning in de bovenbuik, kaken, schouders, bovenarmen en bovenbenen. Druk op het voorhoofd.
De mate van lijden in dit voorbeeld: kennelijk kan deze persoon het moeilijk verdragen dat het regent en baalt hij er flink van. Iemand die geen bezwaar heeft tegen regen, zou veel minder lijden of helemaal geen lijden ervaren, of er zelfs van genieten als hij van regen houdt. Lijden is dus iets heel persoonlijks. In een groep mensen die samen iets ervaren kan ieder individu een totaal andere mate van lijden ervaren. De draagkracht verschilt van mens tot mens.
Hoe sterk lijd ik ergens aan, hoe wordt dat bepaald?
De intensiteit van pijnlijke gevoelens en gedachten wordt door een aantal factoren bepaald:
- Onverwerkt trauma uit je verleden (lees voor de definitie van trauma mijn andere blogs)
- De onverwachtheid van de negatieve ervaring (schok)
- De mate waarin je je verbonden voelt met de persoon die een negatieve ervaring creëert (is het je partner of een buurman verderop in de straat bijvoorbeeld)
- De mate waarin je afhankelijk bent van die andere persoon (bijvoorbeeld een jong kind en zijn moeder, versus een volwassen man en zijn collega)
- De mate van gevaar en risico van de gebeurtenis
Hoe kun je je lijden verminderen?
Je kunt je persoonlijk lijden aanzienlijk verminderen door de volgende stappen te zetten. Soms kun je dat in je eentje, soms lukt het beter om dat samen met iemand anders te doen. Als je onderstaande stappen doorneemt zul je wel een indruk krijgen of je daar hulp bij nodig hebt of niet.
Zelfcompassie: in onderstaande stappen is het enorm helpend als je met vriendelijkheid en mildheid naar jezelf kunt kijken en iets verzachtend tegen jezelf kunt zeggen. “Ook al vind ik dit niet leuk en wijs ik dit misschien zelfs af in mezelf, ik mag dit voelen, ik ervaar gewoon iets menselijks, ik mag verdrietig/boos/bang zijn hierover en ik hoef me niet te schamen.” Of een andere vriendelijke zin die bij je past. Een bekende Nederlandse spirituele leraar zegt dan graag “geeft niks, mag best”.
Stap 1. Erken de realiteit, jouw persoonlijke ervaring enerzijds, en erken de mismatch met hoe je wilt dat de realiteit zou zijn. Bijvoorbeeld: “ik heb geen liefdesrelatie, maar ik wil heel graag een partner.”
Stap 2. Benoem hoe je je hierover voelt, benoem de emotie. ”Ik voel me eenzaam, alleen, verdrietig en hopeloos.”
Stap 3. Benoem wat je voelt in je lichaam, benoem je gevoelens. “Ik voel me futloos, zwak, sloom, ik voel een druk op mijn keelgebied, een zwaar gevoel in mijn onderbuik.”
Stap 4. Benoem je eventuele oordeel over je situatie, misschien wijs je dit af in jezelf. “Ik vind het overdreven dat ik hier last van heb, ik zou me ook gelukkig moeten kunnen voelen zonder relatie, ik ben afhankelijk, zwak en stom dat ik dit ervaar.”
Stap 5. Aanvaard dat je dit allemaal nu ervaart, aanvaard dat dit nu zo is in jou en loop er niet voor weg, ontken het niet, probeer het niet te negeren of te vermijden. “Oké, ik vind het niet makkelijk en niet leuk, maar dit is hoe ik het nu ervaar, dit is wat er is.”
Herhaal op dit moment weer de vriendelijke zin aan jezelf, en gebruik zelfcompassie om jezelf te steunen in dit proces van bewust ervaren wat je nu ervaart.
Stap 6. Verdragen van wat je nu ervaart, kunnen dragen dat dit nu je realiteit is. Je kunt het aan, je leeft nog, je bent er nog, je verdraagt deze pijnlijke realiteit. “Ik kan dit aan, ik kan dit verdragen, ik kan mezelf hierin dragen.”
Stap 7. Zoek steun. Bespreek je ervaring met iemand die je in vertrouwen durft te nemen met dit onderwerp. Iemand waarvan je weet dat hij/zij kan luisteren met aandacht en je niet zal afwijzen hierover. Een vriend(in), een familielid, een collega, etc. Gedeelde smart is halve smart. Je kunt ook overwegen om je huisarts, een coach of therapeut in te schakelen om je te helpen.
Wil je ontdekken of ik je hierbij kan helpen? Maak dan een gratis en vrijblijvende afspraak voor een telefonische kennismaking. Klik op onderstaande link.
Stap 8. Beschrijf je doel. Denk na over wat je precies wilt. Wat is je behoefte precies en beschrijf dat heel nauwkeurig. In het voorbeeld van een liefdesrelatie, schrijf dan uitgebreid op waarom je een partner wil, welke kenmerken die partner heeft, en wat het je zal opleveren als die partner in je leven is, wat zal er dan anders zijn tov je leven nu. Visualiseer zo levendig mogelijk hoe je leven eruit zal zijn als die partner er is.
Durf dit heel eerlijk te doen, zodat je ook een inschatting kunt maken of het echt klopt dat je dit wilt, en of het een haalbaar en realistisch doel is dat je kunt behalen.
Stap 9. Bedenk een plan. Op welke manier ga je naar je doel toe? Welke stappen ga je zetten op weg naar je doel? In het voorbeeld van de liefdesrelatie kun je een datingsite of app gaan gebruiken om je partner te gaan vinden.
Stap 10. Kom in actie! Als je een plan hebt gemaakt, ga dan ook daadwerkelijk de eerste stap zetten.
Misschien kom je er nu achter dat er nog een onderliggend probleem is wat je moet onderzoeken omdat het een blokkade of valkuil vormt voor het bereiken van je doel. Als je merkt dat je de eerste stap niet zet, doorloop dan het hele proces met bovenstaande stappen opnieuw, nu gericht op je onderliggende blokkade om een partner te gaan vinden. Bijvoorbeeld: “ik ben bang om een partner te gaan zoeken omdat ik me onzeker voel over mijn lichaam/mijn intelligentie/mijn inkomen/mijn werk/mijn huis/mijn karakter. Je eigen overtuigingen en/of voorgaande ervaringen in een relatie kunnen je vasthouden in je huidige realiteit. Als dat zo is moet je die eerst doorwerken en helen om in actie te durven te komen.
Soms zijn dat dieperliggende overtuigingen of onverwerkt trauma waar je je niet bewust van bent die je blokkeren of juist tot de verkeerde acties laten overgaan. In het voorbeeld van een liefdesrelatie kan het zijn dat je onbewust de ‘foute’ partners aantrekt vanuit traumabonding. Zo heb ik veel vrouwen gezien die als kind een alcoholverslaafde vader hadden en als volwassene steeds verliefd werden op mannen met een alcoholverslaving. Als je daarvan bewust bent, dan moet je eerst je overwerkte trauma helen, voordat je innerlijk kompas je de weg wijst naar een gezonde partner voor een gezonde liefdesrelatie.
Heb je na het lezen van dit artikel behoefte aan meer informatie en wil je weten of ik je kan helpen? Maak dan een gratis en vrijblijvende afspraak voor een telefonische kennismaking.
Klik op onderstaande link.